Aktualności

Wykład będzie dotyczył historii fizjonomiki, patognomiki, frenologii oraz portretowania i odczytywania twarzy w literaturze pięknej i malarstwie. Współcześnie zadaje się wciąż na nowo pytanie o tajemnicę sukcesu teorii fizjonomicznych, szczególnie traktatu z końca XVIII wieku pastora szwajcarskiego Johanna Caspara Lavatera. Fascynację fizjonomiką niektórzy przypisują podstawowym potrzebom odkrywania tego, co kryje się za twarzą człowieka. Ludzie mogą kłamać, ale ich ciała nie potrafią oszukiwać i dlatego nie są w stanie zwieść biegłego fizjonomisty. Tę skłonność spostrzegł już Kant i uznał ją za naturalny odruch człowieka, który sprawia, że komuś obcemu spoglądamy najpierw w twarz i oczy, aby zbadać, czy można mu zaufać. Najciekawszy jest jednak wpływ teorii fizjonomicznych na studia portretowe w beletrystyce, szczególnie na sposób charakteryzowania bohaterów w twórczości prozaików II połowy XIX stulecia. 

----

Prof. dr hab. Ewa Skorupa – literaturoznawca, edytor; profesor tytularny zwyczajny na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się historią literatury pozytywizmu i Młodej Polski, historią książki XIX i XX stulecia, dziejami cenzuralnymi polskich symboli kulturowych, polsko-niemiecką kulturą, sposobami portretowania bohaterów literackich (fizjonomiką, frenologią, patognomiką) oraz ekspresją twarzy i ciała w literaturze pięknej. Stypendystka DAAD oraz stypendystka i zapraszany wykładowca uniwersytetów w Salzburgu, Monachium, Trewirze, Greifswaldzie, Nordost-Institut w Lüneburgu. Długoletni lektor języka polskiego i polskiej kultury w uni­wer­sy­tecie austriackim w Salzburgu (1992–1995) i w uni­wer­sy­te­cie niemieckim w Getyndze (1997–2002).

Założycielka i kierownik Podyplomowych Studiów Edytorskich na Wydziale Polonistyki w latach 2005–2022. 

Autorka książek: Lwowska satyra polityczna na łamach czasopism humorystyczno-satyrycznych epoki pozytywizmu (Kraków 1992), Polnische Druckschriften in Deutschland (Liechtenstein 1996), Polskie symbole kulturowe przed sądem pruskim w latach 1871–1914. O podburzanie do gwałtów… (Kraków 2004), Polski bez tajemnic. Język polski dla studentów niemieckojęzycznych [współautorka], cz 1, cz. 2 (Kraków 2010), Twarze–emocje–charaktery. Literacka przygoda z wiedzą o wyglądzie człowieka (Kraków 2013), Zaułki literatury. Interpretacje tekstów kultury XIX i XX wieku (Kraków 2015), Kroniki tygodniowe Bolesława Prusa. Edytor–recenzent–czytelnik (współautorka, Lublin 2017), Eliza Orzeszkowa. Fizjonomiczne studia portretowe (Kraków 2019). Jest także autorką wydań krytycznych 4 tomów Kronik Bolesława Prusa (Lublin 2017), edycji krytycznej Homo sapiens Stanisława Przybyszewskiego (Kraków 2022) oraz licznych artykułów w czasopismach naukowych oraz pracach zbiorowych.