Gesprochene Sprache in der philologischen Sprachausbildung: Perspektiven der neueren Sprachforschung für den an der kommunikativen Praxis orientierten fortgeschrittenen DaF-Unterricht

KIEROWNIK: dr hab. Magdalena Thien
ŹRÓDŁO FINANSOWANIA: Deutscher Akademischer Austauschdienst (DAAD)
OKRES REALIZACJI: VI–VII 2013

OPIS
Projekt wpisuje się we współczesne rozważania nad problematyką inkorporacji i adaptacji nowszych wyników badań nad językiem dla filologicznego kształcenia językowego. W ramach projektu przebywałam na stażu w Instytucie Języka Niemieckiego w Mannheim (Institut für Deutsche Sprache), gdzie prowadziłam kwerendy biblioteczne oraz konsultacje naukowe. Przedmiotem mojego zainteresowania były szczególnie korzyści wynikające z integracji języka mówionego w filologicznym kształceniu językowym oraz perspektywy dalszego usprawniania procesu dydaktycznego na drodze właściwego doboru treści kształcenia oraz definiowania wiedzy i umiejętności językowych dla osób uczących się języka obcego. Kluczowe jest tutaj przekonanie, iż dynamiczny rozwój językoznawstwa, będącego jednym z głównych źródeł wiedzy glottodydaktyki, skłania do zebrania dotychczasowych wyników badań w zakresie języka mówionego i przełożenia ich na grunt glottodydaktyczny, a w dalszej kolejności na grunt metodyczny poprzez stworzenie zintegrowanego pakietu działań wspomagających akwizycję języka mówionego w ramach kształcenia językowego.

Problematyka ta podejmowana była w polskim piśmiennictwie glottodydaktycznym w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Wskazać należy przede wszystkim prace Ewy Tomczyk-Popińskiej i Czesławy Schatte. Wzmożonym zainteresowaniem cieszy się ona jednak głównie w Niemczech, gdzie jest tematem licznych publikacji, a w ostatnich latach również konferencji międzynarodowych. Zakres tematyczny podejmowanych zagadnień, poszukiwawczy wciąż charakter prowadzonych badań co do kwestii fundamentalnych (opis mówionej niemczyzny), a przede wszystkim deficyty praktyki kształceniowej wskazują, że istnieje zapotrzebowanie na całościowe, transparentne, usystematyzowane i (względem języka pisanego) kontrastywne ujęcie mówionej niemczyzny dla potrzeb glottodydaktycznych. Konsekwencją braku pogłębionego ujęcia tych zagadnień w programach kształcenia i materiałach dydaktycznych jest postrzeganie struktury języka przez osoby uczące się go jako systemu zamkniętego w sensie formalnym. Oznacza to istnienie określonych luk w ich wiedzy i świadomości językowej; luk, których wypełnienie możliwe byłoby dzięki wiedzy dostarczanej przez modele opisujące relację pomiędzy ustnym a pisemnym użyciem języka. Również silne nacechowanie wypowiedzi ustnych specyfiką języka pisanego, obserwowane u tych studentów filologii obcych, którzy nabywali kompetencje językowe głównie w Polsce i w kontekście sformalizowanym, a którzy nadal stanowią największą grupę na kierunkach filologicznych, widzieć można jako konsekwencję zawężonej konceptualizacji języka, znamiennej dla preparowanych materiałów glottodydaktycznych. Z tego powodu nie dziwią spotykane w literaturze przedmiotu stwierdzenia, iż opanowanie autentycznego języka mówionego pozostaje w gestii samych uczących się, tzn. zależy od ich doświadczeń zdobywanych samodzielnie w kontaktach z rodzimymi użytkownikami języka.

Problematyce tej, analizowanej na tle rozważań teoretycznych dotyczących specyfiki języka mówionego o zasięgu ogólnoniemieckim oraz filologicznego uczenia się i nauczania języków obcych, poświęcony jest niniejszy projekt.

NAJWAŻNIEJSZE PUBLIKACJE:

  • M. Pieklarz-Thien, Gesprochene Sprache in der philologischen Sprachausbildung. Theoretische Grundlagen – Empirische Befunde – Exemplarische Anwendungen, Frankfurt am Main 2015, 382 ss.
  • M. Pieklarz-Thien, Standardowa niemczyzna mówiona w kształceniu językowym na poziomie filologicznym. Krótkie podsumowanie najważniejszych wniosków z badań własnych i prezentacja przykładowych rozwiązań praktycznych, „Prace Językoznawcze”2018, nr 20(4), s. 207–226.
  • M. Pieklarz-Thien, Zum Ertrag der germanistischen Sprachwissenschaft für die germanistische DaF-Didaktik in Polen: Der sprachliche Lerngegenstand Gesprochenes Standarddeutsch, „Studia Germanica Gedaniensia” 2020, nr 43, 112–123.
©2022 Wszystkie prawa zastrzeżone.

W ramach naszego serwisu www stosujemy pliki cookies zapisywane na urządzeniu użytkownika w celu dostosowania zachowania serwisu do indywidualnych preferencji użytkownika oraz w celach statystycznych. Użytkownik ma możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących cookies w swojej przeglądarce internetowej. Więcej informacji można znaleźć w Polityce Prywatności
Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na używanie plików cookies, zgodnie z ustawieniami przeglądarki.